INFO
Affiche Heineken’s bokbier
Ontwerp: Geert Grauss
na 1910
druk: Senefelder
lithografie
h 90 x b 55 cm (incl. houten plaat)
De bok is in de maand
Het Duitse Bockbier komt midden 19de eeuw naar Nederland. Beiersch Bierbrouwerij De Amstel adverteert ermee in zijn oprichtingsjaar 1870 als ‘winterbier’. Traditioneel wordt dit donkerkleurige bier alleen ‘s winters gebrouwen, als het koud genoeg is voor ondergisting. Door de lange lagertijd van vier maanden is februari oorspronkelijk de bokbiermaand.
Niet lang na De Amstel volgt Gerard Adriaan Heineken met bokbier, nadat zijn brouwerij compleet verbouwd is voor de productie van Duitse ondergistende bieren. Door de komst van koelinstallaties is bokbier nu het hele jaar door leverbaar. Maar uit marketingoverwegingen brengen de brouwers het donkere bier in de herfstmaanden uit, zo rond oktober/november. In die slappe tijd voor pils is een bruin, wat zoeter bier met een drinktemperatuur variërend tussen de 6 en 10 graden prima te verkopen.
Duivelsbier
De affiches en reclames die bokbier aanprijzen, zijn ook altijd wat donkerder en mysterieuzer dan die voor helder pils. In dit affiche voor Heineken legt de Zeeuwse schilder Geert Grauss zelfs een verband met de duivel. Een gehoornde figuur met bokkenpoten heft zijn bierpul op de rug van een zwarte bok, afstekend tegen een rode maan.
brouwersstad
Allemaal spannende associaties, maar toch heeft de naam bokbier niets met bokken of duivels te maken. Het lijkt erop dat ‘bock’ is afgeleid van het Duitse Einbeck: dat was in de middeleeuwen de beroemdste bierbrouwersstad van Europa.