INFO

The United States of Europe (A Eurotopia?)
A.H. Heineken e.a.

De Amsterdamse Stichting voor Historische Wetenschap

1992

211208_The United States of Europe.jpg

Een utopisch idee?

Met deze verhandeling over de ‘Verenigde Staten van Europa’ houdt Alfred (Freddy) Heineken in 1992 een pleidooi voor een nieuw, gedecentraliseerd Europa. De huidige structuur, verklaart hij in het voorwoord, is niet de juiste voor de toekomst. Waarom zouden we Europa niet onderverdelen in 75 staten van 5 tot 10 miljoen inwoners, die samen een federatie vormen?


Zo’n staatkundige indeling naar Amerikaans model staat garant voor vrede en stabiliteit omdat op die manier geen van de landen andere kan overheersen. Heineken baseert zich naar eigen zeggen op zijn ervaringen in de Verenigde Staten, waar hij na de Tweede Wereldoorlog enige tijd heeft gewerkt als assistent van Heineken-salespromotor Leo van Munching. 

De wet van Parkinson

Daarnaast laat Freddy zich voor dit plan inspireren door professor Cyril Northcote Parkinson (1909 1993), bij het grote publiek bekend van Parkinson’s Law. In dit boek stelt Parkinson dat de omvang van het Britse imperium afnam, terwijl het ambtelijk apparaat juist toenam, volgens de wetmatigheid dat het werk uitdijt naarmate er meer tijd is om een taak te realiseren. Op die manier kan door toenemende bureaucratie een samenleving uiteindelijk piepend en knarsend tot stilstand komen.     
 

Eurotopia

Op basis van dit idee heeft Parkinson gedachten ontwikkeld over een Europese Federatie, die hij deelt met Freddy Heineken tijdens hun ontmoeting begin jaren 90. In de publicatie The United States of Europe (A Eurotopia?) onderzoekt Heineken met zijn artikel ‘Second thoughts on Europe’ of de gedachten van de professor wel zo ‘utopisch’ zijn. Zelf ziet hij uitstekende mogelijkheden voor de kleinschaliger indeling van het continent, mits gecombineerd met een federatieve structuur. Dit idee is verbeeld in een bijgevoegde kaart van Europa, waarop de grenzen zijn bepaald op politieke, staatkundige en historische gronden - met hulp van de historici prof. dr. H.L Wesseling en H.W. van den Doel van Universiteit Leiden. Er hoort een lijst bij van de 75 staten met hoofdsteden en inwonersaantallen. 

Onbestuurbaar 


Heinekens publicatie is een directe reactie op de verdragen van Maastricht en Porto in 1992. In Maastricht ontstaat dat jaar de Europese Unie (EU) van twaalf landen, waaronder Nederland, die hiertoe een deel van hun soevereiniteit inleveren. In Porto wordt de Europese Economische Ruimte (EER) opgericht, die 30 lidstaten toegang geeft tot de interne markt van de EU en bindt aan vrij verkeer van personen, goederen, diensten en kapitaal. Heineken juicht die ontwikkelingen toe, maar vreest tegelijkertijd een onbestuurbaar gedrocht. 

Lauw 

Zijn publicatie krijgt slechts lauwe respons vanuit de politiek, waar het plan ‘weinig realistisch’ wordt genoemd. Toch beleeft het boekje al snel een tweede druk. Daarin tonen de auteurs zich vooral pragmatisch: om commerciële redenen brengen Heineken en de historici een wijziging aan in hun opdeling van Europa. Macedonië is, ter voorkoming van een dreigende boycot van Heineken-bier in Griekenland, een stuk kleiner ingetekend dan in de eerste druk.
 

Whooops!

Something went wrong while loading the collection, please try again to get a better experience.

RETRY